درباره خواص سنبل الطیب (علف گربه) بدانیم
کلیات گیاه شناسی
سنبل الطیب گیاهی است علفی و چند ساله که ساقه آن بطور عمودی تا ارتفاع دو متر بالا می رود. این گیاه به صورت وحشی در جنگل های کم درخت، حاشیه جویبارها و گودال ها و در بیشتر مناطق آسیا و ایران می روید.
سنبل الطیب دارای بویی مطبوع است و گربه بوی این گیاه را از فاصله دور تشخیص داده و به طرف آن می رود و در اطراف کاوش کرده و از بوی آن مست می شود.
گل های سنبل الطیب به رنگ سفید یا صورتی و بصورت خوشه ای می باشد.
قسمت مورد استفاده این گیاه، ریشه آن است و معمولا از ریشه گیاهی که بیش از سه سال عمر دارد استفاده می شود.
سنبل الطیب پس از خشک شدن به رنگ قهوه ای در می آید. طعم آن تلخ ولی خوشبو و معطر است. عطر آن پس از خشک شدن بیشتر می شود.
ترکیبات شیمیایی
ریشه سنبل الطیب حاوی ۱٪ اسانس است. این اسانس در ریشه تازه بیشتر است و به تدریج که ریشه خشک می شود، مقدار اسانس آن کاهش یافته ولی بوی آن قوی تر می شود. اسانس تازه به رنگ سبز مایل به زرد است ولی در اثر ماندن غلیظ می شود.
اثر دارویی ریشه تازه آن، سه برابر ریشه خشک شده آن است. سنبل الطیب باید در حرارت کم خشک شود زیرا در حرارت بالا تمام اثر دارویی آن از بین می رود.
خواص دارویی دمنوش سنبل الطیب:
ریشه سنبل الطیب از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است. خواص مهم آن به شرح زیر می باشد:
- اثر ضد تشنج دارد.
- در رفع ناراحتی های عصبی و هیستری مفید است.
- ضد اسپاسم و آرام بخش است.
- تب بر است.
- در معالجه صرع اثر مفید دارد.
- بیخوابی را درمان می کند.
- ضد کرم معده و روده است.
- گاز معده را از بین می برد.
- ضد هیجان است.
- میگرن را برطرف می کند.
- سر دردهای ناشی از سیگار کشیدن و مصرف الکل را رفع می کند.
- برای برطرف کردن دلهره، تشویش و نگرانی مفید است.
- در درمان بیماری مالیخولیا اثر مفید دارد.
- در برطرف کردن درد سیاتیک موثر است.
- درد معده را برطرف می کند.
- سکسکه مداوم را از بین می برد.
- تقویت کننده نیروی جنسی است.
- ترشح ادرار را زیاد می کند.
- درد سینه را برطرف می کند.
- استفراغ را برطرف می کند.
- دهان را خوشبو می کند.
- در معالجه مرض قند موثر است.
طرز استفاده:
- گرد سنبل الطيب: ریشه سنبل الطیب را خرد کرده و در حرارت ۴۰ درجه سانتیگراد خشک کنید. سپس آن را آسیاب کنید و از الک ریز رد کنید. مقدار مصرف آن ۵-۱۰ گرم در روز است .
- مخلوط سنبل الطیب: ۴ گرم گرد ریشه سنبل الطیب را با ۴ گرم رازیانه و ۴ گرم قند ساییده و مخلوط کنید. این مخلوط را چهار قسمت کرده و در طول روز به فواصل مساوی بخورید.
- تنتور و الريان: ۱۰۰ گرم ریشه سنبل الطیب را خرد کرده و در نیم لیتر الکل طبی ۶۰ درجه بریزید و بگذارید بماند. هر روز چند بار آن را هم بزنید و پس از ۱۵ روز آن را صاف کرده و در شیشه دربسته نگهداری کنید. مقدار مصرف آن ۳۰ - ۱۰ قطره می باشد.
